آلکساندر سولژنیتسین، نویسنده و منتقد شوروی سابق درگذشت

آلکساندر سولژنیتسین نویسنده منتقد شوروی هم چشم از جهان فرو بست. زندگی پر فراز نشیب او در روزهای جنگ جهانی اول و از روسیه آغاز شد. اما در جنگ جهانی دوم بود که در نبرد برای کشور شرایط احراز مدال افتخار را نصیب خود کرد. انتقادات او از استالین باعث تبعید او به جائی شد که شهرت جهانی برای او به بار آورد: «مجمع الجزاير گولاگ» . این اسم در واقع به مجموعه از بازداشتگاه ها و تبعید گاه های داده شده است که در دوران استالین در دل سیبری برقرار شد و دشمنان و تبعیدی ها برای مردن و به بردگی کشیده شدن به آنجا فرستاده می شدند. کتاب مجمع الجزایر گولاگ هر چند برای او جایزه نوبل ادبیات را به ارمغان آورد، اما از طرفی حکم تبعید بیست ساله ای را هم برای او امضاء کرد که از آلمان غربی شروع و به سویس و در نهایت آمریکا ختم شد. کتابهای و مقالات او در دوران جنگ سرد مورد استناد غربی ها بود و به شدت در غرب طرفدار داشت. اما وقتی در 1994 و پس از فروپاشی شوروی او به روسیه رفت، از این که مردم خودش کتابهایش را نمی شناختند، متاسف شد. او بقیه سالهای عمرش را در روسیه ماند و در سوم جوئن 2008 نیز در همانجا در گذشت.

از او من تنها کتاب مجمع الجزایر گولاگ , بخش سرطان را خواندم و هر دو کتاب را هم دوست داشتم. بخصوص کتاب بخش سرطان که کمتر سیاسی بود. از طرف دیگر مجمع الجزایر گولاگ نشان می داد که انسانها چه قدر حیوان خطرناکی می تواند باشد. هر چند این کتاب در ظاهر مربوط به شوروی سابق است، اما رفتارهای انسانها این کتاب را هر حکومتی دیکتاتور مابانه ای می تواند تکرار کند! امیدوارم روزی بیاید که دیگر شاهد چنین رفتارهای نباشیم.


یادش گرامی باد.